GIÁO DỤC CON TRẺ

                         Cộng đoàn kính mến.
          Blog xin được giới thiệu loạt bài chủ đề Gia Đình, Giáo Dục, Hôn Nhân do anh Gio-an Nguyễn Huy Hoàng sưu tầm 
cống hiến. Rất mong được Cộng đoàn đón xem và góp ý.

Dạy trẻ cách sống tích cực & chủ động

Một phần rất quan trọng và đầy khó  khăn đối với cha mẹ là làm  sao để dạy cho con mình có ý thức về bản thân chúng. Có nghĩa  là phải dạy cho chúng biết tôn trọng bản thân, phát huy những  phẩm chất tốt đẹp, xây dựng tính cách cá nhân và phát triển  tài năng. Ðiều đó dường như là một yêu cầu quá cao so với  những người cha, người mẹ suốt ngày phải bận rộn với công  việc làm ăn, và càng khó khăn hơn khi trẻ con ngày càng  chịu ảnh hưởng và bị tác động xấu từ bạn bè và các trò chơi  điện tử đầy bạo lực. Các nhà tâm lý học khuyên rằng để nuôi  dạy con trẻ biết yêu thương và sống lạc quan thì cha mẹ phải  kiên nhẫn tác động tích cực đến việc hình thành sự tự tin,  tính hòa đồng và lòng trắc ẩn nơi con trẻ.   Cha mẹ phải hiểu rõ tâm sinh lý của từng đứa trẻ để có cách  phù hợp trong việc nuôi dạy con mình. Ví dụ như những đứa  bé trai có thể không cần nhiều đến sự chăm sóc tỉ mỉ như các  bé gái. Nhưng chúng cần những lời động viên thể hiện sự tin  tưởng vào bản thân chúng. Nếu đứa con trai của bạn ghi  nhiều bàn thắng trong buổi tranh cúp bóng đá thiếu nhi toàn  thành thì những cái choàng vai hay xiết chặt và lắc tay của bố  sẽ khích lệ tinh thần của bé rất nhiều.

Trong khi đó, nếu  đứa con gái của bạn đoạt giải trong cuộc  thi "cành cọ non" thì việc được mẹ ôm chặt và hôn lên má sẽ  khiến bé sung sướng và hân hoan. Bé trai và bé gái thường  có những nét khác biệt. Và vì thế, cha mẹ phải biết cách bày  tỏ sự yêu thương và động viên với từng đứa trẻ, cũng như  hiểu những nét khác biệt này để tránh gây bất hòa giữa hai  vợ chồng trong việc nuôi dạy con cái. Ngoài những điều đó ra thì cha mẹ cũng phải quan tâm đến  những vấn đề dưới đây vì chúng ảnh hưởng sâu sắc đến việc  hình thành và phát triển nhân cách của con trẻ.   Chửi rủa - đó không phải là một giải pháp  Khi con cái không tuân lời, bị điểm kém hay tiếp thu chậm,  cha mẹ thường hay chửi mắng chỉ trích con mình thậm tệ.  "Con gì lì  lợm như trâu"; "Cái đồ gì mà  ngu si đần độn";  "Mày cứ thế này thì  sau này chả làm được tích sự gì!" Ðó là  một cách dạy con rất tiêu cực. Ðứa trẻ không những không khá  hơn mà còn tỏ ra sợ sệt, tự ti với bản thân, hoặc "trơ trơ như  gỗ đá" với những lời chửi mắng đó.  Trong một cuộc khảo sát về cách cư  xử của cha mẹ đối với con  cái của 85 cặp vợ  chồng cho thấy cha mẹ rất hay bực bội và  chửi rủa với những đứa trẻ trong độ tuổi từ 10-15. Các nhà xã  hội học cho rằng, thay vì quở trách con gái vì nó hay lặp lại  những lỗi lầm trong học tập, thì hãy hỏi lý do tại sao bé phạm  lỗi. (Có thể lý do bé đưa ra sẽ làm bạn bất ngờ. Ví dụ, con gái  bạn sẽ nói rằng nó viết chính tả hay bị sai vì cô giáo của nó người  Huế, mỗi khi cô đọc bài, có những từ nó nghe không ra thì làm  sao viết đúng cho được!). Khi chúng đã "thú tội" rồi, bạn hãy  phân tích cho chúng biết những lỗi lầm như vậy thì sẽ gây ra  hậu quả như thế nào. Như vậy, chúng sẽ ý thức được những điều  sai, lẽ phải và cách để sửa chữa sai lầm.  Bé Phát, một cậu bé nghịch ngợm và hiếu động, luôn gặp rắc  rối ở  trường. Vào tuần thứ ba của năm học mới, người cha nhận  được giấy của cô giáo mời gặp mặt giáo viên vì con trai của ông  lỡ làm "u đầu chảy máu" một bạn học cùng lớp. Khi cha của Phát  bước vào lớp học, ông đã nhìn cậu bé với ánh mắt đầy giận dữ,  kéo tai cậu bé: "Thằng (..chửi thề...), cho mày ăn học như vậy đó  hả?" cô Dung, chủ nhiệm lớp, đã sững người lại vì những lời thô  lỗ vừa được thốt ra từ miệng của một vị phụ huynh. Cô chỉ muốn   thông báo tình hình sự việc thôi chứ đâu ngờ. Lối hành xử như  vậy sẽ khiến cậu bé xấu hổ với bạn bè trong lớp và cảm thấy  bị xúc phạm nghiêm trọng.  Khi ở nhà mẹ cũng là cô giáo  Trong trường hợp trên, ngoài những tác  động tâm lý xấu  đến cậu bé sau này. Cũng chẳng có gì làm lạ nếu mai này có ai  đó chép miệng: Tính hung hăng của nó giống hệt thằng cha nó! Cha mẹ là một tấm gương cho trẻ nhỏ trông vào và đó là một  giáo cụ trực quan sinh động nhất. Bạn muốn con mình có những  hành vi có văn hóa cũng như những phẩm chất tốt đẹp  như tình thương, sự trong sạch, tính chân thật, biết quan tâm  và động lòng trắc ẩn đến người khác...thì bạn phải là hình ảnh  tốt đẹp để con bạn noi theo. Bạn không thể suốt ngày ra rả lên  lớp với con là "phải biết yêu quý ông bà cha mẹ" trong khi bạn  đối xử với ông bà của chúng chẳng ra gì.   Ðầu óc của trẻ con giống như tờ giấy mỏng. Chúng dễ bị ảnh  hưởng và "sao chép" những hành động và lời nói của bố mẹ. Không ít đứa bé còn nhỏ tuổi nhưng  đã biết chửi thề, sai khiến người khác. Một đứa trẻ mới chín tuổi  đầu đã biết mắng người giúp việc đáng tuổi bà ngoại nó rằng  "sao bà ngu quá vậy". Khi được hỏi "Sao em lại dám hỗn với  bà?", nó thản nhiên đáp: "Tại em thấy mẹ nói như vậy với bà  hoài à!"  Dạy trẻ rèn luyện khả năng tự nhận thức và tính tự chủ   Dạy trẻ tính tự chủ nên bắt đầu từ khi trẻ còn nhỏ. Xây  dựng tính tự chủ của trẻ tập trung vào hai khía cạnh chính:  Chú ý đến những gì đã được dạy dỗ - Trực tiếp thi hành. Lúc  còn nhỏ, cha mẹ có thể dỗ con nín khóc bằng sữa, ru con  bằng cách đưa võng hay hát hò. Khi con cái lớn hơn, thì cha  mẹ phải hướng dẫn con tập đi, chơi trò chơi, đọc những quyển  sách nhiều màu sắc, phân biệt những hình dạng khác nhau  để phát triển trí não của bé. Khi trẻ trở thành một học sinh, dạy  trẻ biết ý thức về khả năng của mình và sự tự tin trở thành   một phần quan trọng khác trong việc dạy dỗ con cái của cha  mẹ. Yêu con không phải là làm tất cả cho con, chiều chuộng  con đến mức phi lý. Ðể sau này chúng biến thành một sợi dây  leo yếu ớt, không có khả năng tự xoay sở trong mọi tình huống.  Nhất nhất cứ "ba ơi, mẹ ơi, chị ơi....”  Muốn dạy con tính tự chủ, đầu tiên bạn hãy hướng dẫn bằng lời  nói và các tình huống minh họa qua sách báo, tranh ảnh, băng  hình. Lúc chúng 3-4 tuổi, dạy trẻ tự đánh răng, rửa mặt, chào  hỏi dạ thưa.  Lớn hơn nữa, nâng dần tính tự chủ  của đứa trẻ ở một mức cao  hơn. Ví  dụ, bạn hãy đưa ra nhiều tình huống để chúng tự giải  quyết. Nếu ba mẹ không có ở nhà thì phải làm gì? Nếu đi học  mà bị kẻ xấu bắt nạt thì phải hành động ra sao?  Gần gũi với con cái nhiều hơn  Nhiều ông bố bà mẹ cứ  thả lỏng, phó mặc con cái của mình  cho vú  nuôi hay một người nào đó và biện hộ rằng không có  thời gian, hay bận công việc. Họ nghĩ rằng với số tiền mà họ  bỏ ra thì người khác có thể làm thay trách nhiệm của họ. Hãy  nên nhớ rằng một người giúp việc có văn hóa mới lớp hai, lớp  ba thì mỗi ngày chỉ có thể tắm rửa, đưa đón con bạn ngày hai  buổi đến trường. Một cô gia sư chỉ có thể đến để ôn bài, hướng  dẫn bài mới cho con bạn mỗi buổi hai tiếng thì đâu còn thời gian  rảnh để dạy con bạn không được "nói leo" với ông bà, không  được chửi thề; cũng không thể nào gần gũi với chúng như cha mẹ  được và không phải là người để chúng trút hết thắc mắc,  những câu chuyện buồn vui của mình. Trẻ con rất cần có người  để giải tỏa tâm tư và định hướng hành động cho chúng. Nếu bạn  cứ bỏ mặc, con bạn sẽ dần có những lỗ hổng, nhiễm những thói  hư, tật xấu và hư hỏng hồi nào không hay. Dạy con có nề nếp,  biết ứng xử trong từng hoàn cảnh, tình huống thì không  chiếm quá nhiều thời gian như bạn nghĩ và khi chúng đã có sẵn  khuôn khổ thì mọi việc sẽ trở nên dẽ dàng. Bạn nên dành một  ít trong quỹ thời gian của mình để trò chuyện với con cái,  quan tâm đến chúng nhiều hơn.

                                                                        Thăng tiến hôn nhân gia đình 
                                                                    Gio-an Nguyễn Huy Hoàng sưu tầm
   (Mong Tác Giả vui lòng lượng thứ vì chưa được sự cho phép, tất cả để phục vụ)